Праграма сямейнага капіталу з'яўляецца доўгатэрміновай дзейснай мерай у сістэме дзяржаўнай падтрымкі шматдзетных сем'яў. "На 1 лістапада ў аддзяленнях Беларусбанка адкрыта 74 619 асабовых дэпазітных рахункаў - столькі шматдзетных сем'яў скарысталіся гэтай магчымасцю. На іх рахункі залічана $756,19 млн. У тым ліку ў студзені-кастрычніку бягучага года адкрыта 12 750 рахункаў на агульную суму $127,5 млн", - растлумачылі ў Мінпрацы і сацабароны.
Праграма дзейнічае з 2015 года. Сямейны капітал назначаецца ў выглядзе аднаразовай выплаты ў памеры $10 тыс. пры нараджэнні (пасля 1 студзеня 2015 года) трэцяга і наступных дзяцей. У 2015 годзе быў адкрыты 11 581 рахунак ($115,81 млн), у 2016-м - 18 982 ($189,82 млн), у 2017-м - 16 840 ($168,4 млн), у 2018-м - 15 466 ($154,66 млн). Права распараджацца сродкамі сямейнага капіталу надыходзіць пасля дасягнення дзіцем 18 гадоў. Выкарыстаць іх можна на паляпшэнне жыллёвых умоў, паслугі ў сферы адукацыі, медыцыны, сацыяльнага абслугоўвання, а таксама накапляльную пенсію маці.
Праграма завяршаецца 31 снежня 2019 года, але эфектыўнасць гэтай меры (павялічылася колькасць дзяцей, народжаных трэцімі і наступнымі) стала падставай для прадаўжэння яе на 2020-2024 гады і распрацоўкі змяненняў у парадку выкарыстання сродкаў сямейнага капіталу.
З 1 студзеня 2020 года сямейны капітал устанаўліваецца ў памеры Br22,5 тыс. і назначаецца пры нараджэнні (усынаўленні, удачарэнні) у перыяд з 1 студзеня 2020 па 31 снежня 2024 года трэцяга або наступных дзяцей. А з 1 студзеня 2021 года памер сямейнага капіталу штогод будзе індэксавацца з нарастаючым падрахункам на велічыню індэкса спажывецкіх цэн за папярэдні год для захавання пакупной здольнасці. Новы памер сямейнага капіталу дзейнічае на працягу каляндарнага года.
Выплата будзе ажыццяўляцца ў памеры, што дзейнічае на дату нараджэння (усынаўлення, удачарэння) трэцяга або наступных дзяцей. Калі сямейны капітал назначаны па праграме 2015-2019 гадоў, права на яго назначэнне ў перыяд 2020-2024 гадоў у сям'і не будзе.
Звяртацца ў мясцовыя выканаўчыя і распарадчыя органы за назначэннем сямейнага капіталу можна будзе не толькі па месцы жыхарства, але і па месцы знаходжання, а за распараджэннем сродкамі - альбо па месцы назначэння сямейнага капіталу, альбо ў адпаведнасці з рэгістрацыяй грамадзян па месцы жыхарства (месцы знаходжання).
Пры вызначэнні права на распараджэнне сродкамі сямейнага капіталу (у тым ліку датэрміновае) склад сям'і вызначаецца на дату падачы адпаведнай заявы.
Пашыраны напрамкі датэрміновага выкарыстання сродкаў сямейнага капіталу (незалежна ад часу, што прайшоў з даты назначэння сямейнага капіталу). Да дасягнення дзіцем 18 гадоў выкарыстоўваць грошы можна: на будаўніцтва (рэканструкцыю) або набыццё аднакватэрных жылых дамоў, кватэр у шматкватэрных або блакіраваных жылых дамах, пагашэнне запазычанасці па крэдытах, прадастаўленых на гэтыя мэты, і выплату працэнтаў за карыстанне імі членам (членамi) сям'і, які знаходзіцца (знаходзяцца) на ўліку маючых патрэбу ў паляпшэнні жыллёвых умоў альбо які знаходзіўся (знаходзіліся) на такім уліку на дату заключэння крэдытнага дагавора; на атрыманне на платнай аснове членам (членамi) сям'і вышэйшай адукацыі I ступені, сярэдняй спецыяльнай адукацыі ў дзяржустановах адукацыі; атрыманне членам (членамi) сям'і платных медыцынскіх паслуг, што аказваюцца арганізацыямі аховы здароўя (прадастаўленне іншых медыцынскіх вырабаў замест уключаных у Рэспубліканскі фармуляр медыцынскіх вырабаў пры выкананні складаных і высокатэхналагічных умяшанняў ў кардыяхірургіі, нейрахірургіі, анкалогіі і (або) іншых лекавых сродкаў замест уключаных у Рэспубліканскі фармуляр лекавых сродкаў; некаторыя стаматалагічныя паслугі).
Для сем'яў, якія маюць права на назначэнне сямейнага капіталу пры нараджэнні (усынаўленні, удачарэнні) трэцяга або наступных дзяцей да 31 снежня 2019 года, дзейнічае сямейны капітал у памеры $10 тыс. нават у выпадку, калі зварот за ім быў пасля 1 студзеня 2020 года (тэрмін звароту за назначэннем сямейнага капіталу - 6 месяцаў пасля з'яўлення трэцяга або наступнага дзіцяці). Пры гэтым парадак назначэння і распараджэння сродкамі сямейнага капіталу пасля 1 студзеня 2020 года вызначаецца ў адпаведнасці з нормамі ўказа па дзвюх праграмах сямейнага капіталу. Такім чынам, права на датэрміновае распараджэнне сродкамі сямейнага капіталу па дадатковых напрамках распаўсюджваецца таксама на сем'і, сямейны капітал якім назначаны па праграме 2015-2019 гадоў.
Крыніца: belta.by
